در بشارت هایی که از سوی انبیاء گذشته و پیامبر اسلام(صلیاللهعلیهوآله) و ائمه معصومین داده شده است، اوصاف جسمانی متعددی برای امام مهدی(عجالله) ذکر شده که در این مجال ما برآنیم که خصوصیات و ویژگی هایی را که خداوند به حضرت اختصاص داده به اختصار ذکر کنیم.
امام رضا(علیهالسلام) می فرماید: «نشانه و علامت قائم این است که سن حضرت زیاد است ولی از نظر چهره جوان می نماید، به گونهای که اگر کسی به او نظر کند، می پندارد او در سن چهل سالگی یا کمتر است. نشانه دیگرش اینکه گذشت روزگار او را پیر نمی کند تا زمانیکه اجلش فرا رسد.»(1)
1. ظاهر ایشان
روایات بسیاری وجود دارد که جمال زیبای حضرت را به روشنی توصیف کردهاست و صورت و سیرت ایشان را شبیه ترین فرد به پیامبر اسلام می دانند.
پیامبر اسلام(صلیاللهعلیهوآله) فرموده اند: مهدی از فرزندان من است. اسم او اسم من و کنیه او کنیه من است.او از نظر خَلق و خُلق شبیهترین مردم به من است.(2)
امام حسن عسگری(علیهالسلام) می فرمایند: سپاس از آن خدایی است که مرا از دنیا نبرد تا آنکه جانشین مرا به من نشان داد. او از نظر آفرینش و اخلاق، شبیه ترین مردم به رسول خداست.(3)
با توجه به روایات فوق همه خصال و صفاتی را که در قرآن و روایات به پیامبر گرامی اسلام(صلیاللهعلیهوآله) نسبت داده شده است، به وجود مقدس حضرت مهدی(عجالله) نیز می توان نسبت داد. روایاتی که به توصیف ویژگی های ظاهری پیامبر(صلیاللهعلیهوآله) پرداخته اند، بسیارند. یکی از آن روایات، روایتی از امام باقر(علیهالسلام) می باشد:
ایشان ویژگی های پیامبر(صلیاللهعلیهوآله) را چنین توصیف نموده اند که: رخسار پیامبر خدا، سپید آمیخته به سرخی و چشمانش سیاه و درشت و ابروانش به هم پیوسته و کف دست و پایش پر گوشت و درشت بوده؛ بدان سان که گویی طلا بر انگشتانش ریخته باشد. استخوان دو شانهاش بزرگ بود. چون به کسی روی می کرد، به خاطر مهربانی شدیدی که داشت، با همه بدن به جانب او توجه می کرد.....(4)
شخص پیامبر نیز حضرت مهدی را چنین وصف می کنند که، مهدی از من است، پیشانی گشاده و بینی کشیده دارد. مهدی از فرزندان من است، چهره او مانند ماه درخشان است.(5)
2. سجایای اخلاقی
الف) شباهتها با پیامبر اکرم(صلیاللهعلیهوآله)
قرآن کریم در آیات متعددی به توصیف پیامبر اکرم(صلیاللهعلیهوآله) پرداخته و آن حضرت را به دلیل ویژگی های برجسته و منحصر به فردش ستوده است که از آن جمله می توان آیات زیر را برشمرد:
· نرمخویی حضرت(فبما رحمةٍ من الله لِنتَ لهم و لو کنتَ فظَّاً غلیظَ القلب لانفضُّوا من حولک...اگر تو درشتخو بودی مردم از پیرامون تو پراکنده می شدند.)(6)
· دلسوزی، احساس مسئولیت، خیرخواهی و مهر و محبت بیپایان ایشان نسبت به امتش(لقد جائکم رسولٌ من أنفسکم عزیزٌ علیه ماعنِتُّم حریصٌ علیکم بالمۆمنین رئوفٌ رحیم...)
باتوجه به روایات فوق می توان دریافت که خاتم اوصیا نیز همچون خاتم انبیاء، مظهر نرمخویی، دلسوزی، خیرخواهی، مهر و محبت، خلق و خوی نیکو برای همه عالم دانست.